Podlasie

Cerkiew Opieki Matki Bożej

Wstęp

Lokalizacja

Prawosławna cerkiew Opieki Matki Bożej w Kobylanach jest świątynią parafialną. Należy do dekanatu terespolskiego Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej.  Jest położona ok. 130 km od Lublina 

Krótka

Historia

Najstarsza prawosławna świątynia w Kobylanach jest datowana na 1519 rok.  Obecna cerkiew Opieki Matki Bożej w Kobylanach została poświęcona w 1890 roku i działa nieprzerwanie do dziś  …

Architektura

Monumentalna

Cerkiew została zbudowana w stylu neoruskim. Jest to świątynia orientowana, trójdzielna, o monumentalnej architekturze, którą podkreśla plastyczne boniowanie strefy cokołowej oraz ozdobne gzymsy

ZAPRASZAMY NA

Wirtualne zwiedzanie

Film przewodnicki # Szczegółowe informacje # Wirtualna wycieczka # Trasa rowerowa
Przygotowaliśmy dla Państwa kilka praktycznych materiałów multimedialnych, które mamy nadzieję przybliżą te piękne zabytkowe polskie cerkwie prawosławne. Oglądając film przewodnicki z narracją opiekuna duchowego świątyni i przewodnika, okraszony nastrojowym śpiewem cerkiewnym można wczuć się w jej klimat. Udając się na wirtualną wycieczkę, składającą się ze zdjęć panoramicznych 360 można wręcz się poczuć jakbyśmy byli w środku świątyni. A dla aktywnych turystów przygotowaliśmy propozycję trasy rowerowej. Zapraszamy do wirtualnego zwiedzania cerkwi, a w przyszłości do udania się tam osobiście.

Wprowadzenie

Pierwsze wzmianki o cerkwi prawosławnej w Kobylanach pochodzą z 1519 roku, zaś o parafii wchodzącej w skład Diecezji Chełmskiej z roku 1534.

Przez blisko ćwierć wieku kobylańska parafia opierała się przyjęciu tragicznych postanowień Unii Brzeskiej z 1596 roku, jednak w 1620 roku, jak pozostałe parafie prawosławne na tych terenach, musiała przejść na Unię. Unia Brzeska 1596 roku, na bazie której powstał ten zwany Kościół Unicki, stała się jednym z najbardziej tragicznych wydarzeń w Rzeczypospolitej. W zgodnej opinii historyków, a przede wszystkim profesora Antoniego Mironowicza, Unia Brzeska stała się zarzewiem wszelkich konfliktów na tle historycznym, narodowościowym, a także i duchowym. W wyniku tych konfliktów osłabiło się Państwo Polskie i dwa stulecia później ta sytuacja doprowadziła do utraty niepodległości przez naszą Rzeczypospolitą. 

W 1875 roku parafia w Kobylanach powróciła na łono Prawosławia. W tym też roku w sąsiedztwie cerkwi utworzono cmentarz prawosławny. 

Historia cerkwi

W 1890 roku zakończono budowę nowej, monumentalnej, murowanej cerkwi, która stanęła w miejscu starej, drewnianej. 25 września tego roku wyświęcił ją ówczesny biskup lubelski Flawian. Autorem projektu nowej budowli był Wiktor Syczugow, członek Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, który na potrzeby Prawosławnej Diecezji Warszawskiej opracował aż jedenaście projektów świątyń. O kunszcie architekta i jej budowniczych świadczy akustyczna, a ta w cerkwi w Kobylanach jest wyjątkowa. 

U schyłku XIX wieku Parafia Prawosławna w Kobylanach liczyła 1300 wiernych. W 1915 roku mieszkańcy Kobylan znaleźli się na liście ewakuacji, ale ostatecznie na bieżeństwo udali się urzędnicy, wojskowi oraz proboszcz wraz z rodziną. 

W 1919 roku, w już niepodległej Polsce, cerkiew została zarejestrowana jako siedziba parafii prawosławnej. Mimo to w 1927 roku chcieli ją przejąć wyznawcy szerzącej się wówczas unii. Parafianie byli jednak nieugięci i świątynia pozostała prawosławną, i tak jest do dziś.

W 1938 roku miała miejsce tragiczna akcja burzenia cerkwi na Chełmszczyźnie i Południowym Podlasiu. W cerkwi w Kobylanach znalazło schronienie wyposażenie niektórych z nich, między innymi ta ikona św. Mikołaja z cerkwi w Kijowcu. 

Architektura

Cerkiew w Kobylanach została zbudowana w stylu neoruskim. Jest to świątynia orientowana, twójdzielna. W celu zwiększenia wrażenia monumentalizmu jej architekt wprowadził plastyczne boniowanie strefy cokołowej oraz ozdobne gzymsy. Nawa wzniesiona na planie kwadratu nakryta jest czteropołaciowym dachem, który wieńczy cebulasta kopuła. Od strony wschodniej znajduje się prezbiterium zamknięte poligonalnie, a od zachodniej kruchta, nad którą wznosi się dzwonnica kryta namiotowym dachem, wykończonym cebulastą kopułką. Ściany we wnętrzu cerkwi zdobi ornamentalno-figuralna polichromia z wizerunkami czterech Ewangelistów. Uwagę zwraca dwurzędowy XI- wieczny ikonostas. W 1997 roku cerkiew w Kobylanach wpisano do rejestru zabytków. 

Uwagę zwracają

Na szczególną uwagę w cerkwi w Kobylanach zasługują freski czterech Ewangelistów, które do tej pory znajdowały się pod grubą warstwą farby.
Ciekawostką jest podwójny pritwor, czyli przedsionek, rzadko spotykany w innych cerkwiach.
Unikalna jest także mozaika Bogurodzicy na zewnętrznej ścianie prezbiterium. 

Zwiedzaj

Wirtualna wycieczka

Zaplanuj podróż

Trasa rowerowa

Oto propozycja trasy rowerowej dla aktywnych turystów. Aby z niej skorzystać ściągnij plik na komputer, klikając przycisk po lewej, rozpakuj go, załaduj plik .gpx na dowolne urządzenie GPS do nawigacji… i w drogę. Życzymy udanej i owocnej podróży.

Porównaj

Renowacje

U schyłku XX wieku po wielu remontach i przebudowach cerkiew nie przypominała pierwowzoru. 

W 2014 roku rozpoczęto generalny remont cerkwi. Po dwóch latach przywrócono jej dawny blask i kształt.

W 2017 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie przyznał parafii w Kobylanach Laur Konserwatorski za przeprowadzoną renowację. 

Finałem prac była restauracja ikonostasu pochodzącego z XIX wieku, w którym znajdują się jeszcze starsze ikony, pochodzące z cerkwi w Kijowcu, zburzonej w 1938 roku.

Cerkiew w Kobylanach przed renowacjąCerkiew w Kobylanach po renowacji
Uchwycone i utrwalone

Galeria fotograficzna

Skip to content